Risicofactoren voor zwangerschap en vruchtbaarheid
Als je de 29 gepasseerd bent, neemt je vruchtbaarheid door verschillende factoren af. Je doet er daarom goed aan om de risicofactoren voor vruchtbaarheid onder de loep te nemen.
Natuurlijk heeft geen enkele vrouw voor 100% haar vruchtbaarheid in de hand. Toch is het goed om ook zelf de risicofactoren voor zwangerschap en vruchtbaarheid te onderzoeken, zodat je rekening kunt houden met de risicofactoren die eventueel op jou van toepassing zijn. In dit artikel lichten wij daarom de risicofactoren voor je toe. Raadpleeg voor een juiste medische diagnose altijd een medisch professional.
Factoren die van invloed zijn op de vruchtbaarheid:
Leeftijd van de man en vrouw
Wanneer je ouder wordt, heb je meer kans op vruchtbaarheidsproblemen, miskramen en op chromosomale afwijkingen bij het kind. Zowel de leeftijd van de man als de vrouw speelt hierbij een rol, wel is de leeftijd van de man minder van invloed op de vruchtbaarheid dan de vrouw. Mannen (vruchtbaarheid man) produceren tot op hoogte leeftijd zaadcellen en daardoor zijn ze langer vruchtbaar dan de vrouwen, daarnaast pakken de risicofactoren voor hen anders uit.
Gewicht
Gewicht beïnvloedt je vruchtbaarheid aanzienlijk. Wanneer je over- of ondergewicht hebt, kan je eisprong van slag zijn. Je hormoonhuishouding reageert op de eisprong en daardoor zou je, ondanks het feit dat je menstrueert, geen eisprong kunnen krijgen. Daarnaast heb je, in vergelijking met vrouwen met een gezond gewicht, een kleinere kans om zwanger te worden. Je BMI bepaalt of je ondergewicht, overgewicht of een gezond gewicht hebt. Wanneer BMI hoger is dan 25, heb je overgewicht en wanneer je BMI lager is dan 20, heb je ondergewicht.
Overgewicht
Je hebt met overgewicht meer kans op vruchtbaarheidsproblemen. Als je BMI boven de 27 uitkomt, heb je namelijk tijdens je zwangerschap meer kans om suikerziekte of een hoge bloeddruk te krijgen. Wanneer je eenmaal tijdens je zwangerschap suikerziekte hebt, loopt je kindje meer risico op aangeboren afwijkingen als een open ruggetje of een hartafwijking. Ook loop je het risico om tijdens je bevalling complicaties te krijgen. Maar let op: probeer niet tijdens je zwangerschap af te vallen, probeer wel minder dan zes kilo aan te komen.
Ondergewicht
Je hebt ondergewicht als je BMI lager is dan 20. En wanneer jouw BMI lager is dan 17, heb je extreem ondergewicht. In tegenstelling tot vrouwen met overgewicht heb je met ondergewicht meer kans op een stoornis in je eierstokken. Ook zou je kindje (te) vroeg geboren kunnen worden en daarnaast kan het een te laag geboortegewicht krijgen. Door een te laag geboortegewicht loopt je kind risico op handicaps. Gelukkig kun je op doktersadvies medicijnen krijgen die de eisprong stimuleren. Naast ondergewicht kun je ook door topsport voedingsstoffen tekort komen, topsport kan namelijk je hele menstruatiecyclus in de war brengen.
Roken, alcohol en cafeïne
Door roken functioneren je eierstokken minder goed, doordat het je oestrogenen belemmerd worden. Als je meer rookt, zal je meer negatieve gevolgen van het roken ondervinden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een laag geboortegewicht, dat eerder zal optreden naarmate je meer rookt. Daarnaast functioneren je eileiders minder goed, waardoor je eitjes minder snel naar de baarmoeder vervoerd kunnen worden. Ook kom je, als je raakt, sneller in de overgang en neemt je eicelvoorraad eerder af. Dit wordt door vaatvernauwing en vaatafwijkingen veroorzaakt, complicaties die je eerder krijgt als je rookt. Wanneer je in verwachting bent van een meisje, kan het voorkomen dat de eierstokken van je ongeboren kindje door roken aangetast worden. Andere complicaties van roken tijdens en na de zwangerschap zijn: placentaloslating, vroeggeboorte, wiegendood, luchtweginfecties en astma.
Alcohol, koffie en thee hebben een negatieve uitwerking op je vruchtbaarheid. Daarnaast heb je, in vergelijking met vrouwen die niet (veel) drinken, een grotere kans op een miskraam. Cafeïne zorgt ervoor dat je lichaam meer cortisol aanmaakt. Door cortisol wordt de werking van progesteron verstoord. In één kopje thee zit ongeveer 30 mg cafeïne en in één kop koffie 80 mg. Zorg er daarom voor dat je niet meer dan 250 mg cafeïne op een dag binnenkrijgt. Als je meer dan 500 mg op één dag binnenwerkt, wordt de kans op een miskraam verdubbeld. Daarentegen kan alcohol je menstruatie stopzetten, een kans op een miskraam vergroten en loopt de (ongeboren baby) risico op allerlei geestelijke en lichamelijke afwijkingen. Drink daarom tijdens en voor de zwangerschap geen alcohol.
Drugs
Het gebruik van drugs is ook niet aan te bevelen. Zo brengt de stof delta-9 tetrahydrocannabinol (THC) bij het gebruik van cannabis je concentratievermogen in de war. Daarnaast zorgt marihuana ervoor dat je menstruatiecyclus korter wordt en je meer prolactine gaat produceren. Prolactine kan je eisprong blokkeren, waardoor je wellicht niet zwanger zou kunnen worden. De drug XTC beschadigt je hersens, maar welke uitwerking de drug precies op de vruchtbaarheid van vrouwen heeft, is nog onbekend.
Medicijngebruik, SOA’s, ziekten, diabetes en epilepsie zijn ook schadelijk voor je vruchtbaarheid. Raadpleeg -voor een juiste hoeveelheid medicatie- altijd je huisarts. Zelfs stress kan een zwangerschap flink in de weg staan, vooral wanneer je er alles aan doet om zwanger te worden. Ook kan chlamydia, een seksueel overdraagbare aandoening, ervoor zorgen dat je eileiders aangetast worden en heb je een grotere kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Tot slot raden wij je aan om zo gezond mogelijk te leven, dat wil zeggen: stop met roken en het drinken van alcohol, kom zoveel mogelijk in beweging en eet gezond. Dit verhoogt voor jou kans op een gezond kindje. We wensen je veel succes met ‘gezond’ zwanger worden!